Ўзбекистонда кўкрак саратони кўпаймоқда
|
|
Агар Ўзбекистонда маммографик текширув йўлга қўйилса, кўкрак саратони ўсмаси ярим см бўлмасиданоқ аниқлаш имкони юзага келади |
Сўнгги 30 йил давомида Ўзбекистонда кўкрак ёки сут бези саратонига чалинаётган аёллар сони олти бараварга ошган.
Республика
бош онкологи Мирза Ғафур-Охуновнинг Би-би-сига айтишича, ҳозир
мамлакатда 100 минг нафар аёлдан 15таси кўкрак саратонига чалинган.
Бироқ Тошкент шаҳрида бу кўрсаткич анча баланд бўлиб, 39 нафарни ташкил этади.
"Ҳайзнинг
барвақт келиши ё кеч тугаши, бачадон яллиғланиши, метаболик ва
қалқонсимон без ўзгаришлари, буйрак усти бези шамоллашлари саратонга
етакловчи омиллардир" - дейди профессор Ғафур-Охунов.
Маълум бўлишича, бу ўринда ирсият фақат 6 фоиз таъсирга эга, холос.
"Айни пайтда турмуш тарзи ҳам катта ўрин тутади. Хусусан, болани сунъий овқатлантириш, юқори калорияли овқатлар ейиш, семизлик,
сигарета ва спиртли ичимликлар ичиш ҳам саратон сабабларидандир" - дейди шифокор.
Ҳозирги кунда Ўзбекистонда ўсмани 2-3 см бўлганида аниқлаш имконлари борлиги айтилади.
Расмийларга кўра, мамлакатнинг барча вилоятларидаги онкологик диспансерларда ҳозир ультратовуш усулларида ташхис қўйиш мумкин.
"Ўзбекистонда кўкрак безига чалинганларнинг 60 фоизи илк босқичларида аниқланмоқда. Аммо янада янгича усулларни қўллай бошласак,
ҳаттоки 80 фоиз беморни касалликнинг анча эрта босқичида аниқлай оламиз" - дейди профессор Ғафур-Охунов.
Суҳбатдошимизга кўра, ҳозир мамлакат бўйлаб барча скрининг марказларида маммографик текширувни йўлга қўйиш ҳаракатлари кечмоқда.
Агар бу иш амалга ошса, у ҳолда саратон ўсмаси ярим сантиметрга етмасиданоқ ташхис қўйиш мумкин бўлади.
"Ҳозир 40 ёшдан ошган аёллар ҳар икки йилда бир марта, 50 ёшдан ошганлари эса ҳар йили текширувдан ўтишлари керак. Ўшанда
кўкрак саратонини аниқлаш ва даволаш имконлари ҳам кенгаяди" - дейди Ғафур-Охунов.
Аммо, маълум бўлишича, Ўзбекистонда аёллар кўпинча ўз вақтида шифокорга кўринмайдилар
|