Uznews.net 02.02.10 – Ўтган шанба куни «Ўзбекистон Ҳуқуқ ҳимоячилари альянси» (ЎХА)
Тошкентда ва Олмалиқда қамоққа олинган 27 нафар АГМК шахтерларини
қўллаб пикет режалаштирди, бироқ норозилик акцияси маҳаллий ҳукумат
томонидан бостирилди.
Январда, Олмалиқ тоғ металлургия комбинатининг Оҳангарон конлари
бошқармасига қарашли олтин олинадиган кондан гўё қилинган ўғирлик учун
ноқонуний қамалган "Қизил олма” шахтасининг 27 нафар ишчилари ноқонуний
қамалишди, бу юзадан маҳкумларнинг қариндошлари ёрдам сўраб "Ўзбекистон
Ҳуқуқ ҳимоячилари альянси”га мурожаат қилишди.
Ҳафта илгари ҳуқуқ ҳимоячилари Интернетда баёнот тарқатишди, унда
ўзларининг 30 январда шаҳтерлар ва маҳкумларнинг қариндошлари билан
биргаликда Олмалиқда ва Тошкент Бошпрокуратураси олдида айбсиз
ишчиларни озод этиш талаби билан пикет ўтказишлари ҳақида билдиришди.
Бироқ ҳукумат кутилаётган пикетни барбод қилиш учун барча кучларни ишга
солди.
«Пикетдан ҳали бир неча кун илгари менга ва менинг оиламга ҳукумат
босим ўтказа бошлади, бу билан мени бўлажак норозилик акциясидан воз
кечишга мажбурламоқчи бўлишди. Шунингдек, менинг эрим Мансурни шу қадар
қўрқитишдики, у шанба куни эрталаб уйни эшигини қулфлади ва менга уйдан
чиқишни тақиқлаб қўйди, - дейди кўзёш билан ЎХА лидери Елена Урлаева.
- Бироқ ҳукуматга бу хам кам кўринди. Пикет бошланадиган пайт, эрталаб
ўнда, уйимизга Тошкент шаҳар Мирзо Улуғбек тумани терроризмга қарши
кураш бўлими бошлиғи Илёс Мустафоев ва унинг ўринбосари келди. У ўзини
жуда қўпол тутди, уй телефони симини узиб ташлашди, ким бугун пикетга
чиқадиган бўлса ҳаммаси қамоққа ташланади дея пўписа қилди».
Кейин милиционерлар ўзлари билан Урлаеванинг эри Мансурни олиб кетишди,
уни муюлишда турган машинага олиб бориб тиқишди. Ёрдамга ошиққан
Еленани ҳам қўпол тарзда машинага киргизишди. Эру хотинни уларнинг
квартирасида кўплаб ҳуқуқ ҳимоячилари йиғилмоқчи эканлиги, бу ҳақда
аллақачон қўшнилар ва маҳалла қўмиталаридан тушган шикоят борлиги,
уларнинг ҳаммасига нисбатан шафқатсиз чоралар кўрилиши ҳақида
қўрқитишга уринишди.
Вазиятни Елена Урлаеванинг беш яшар ўғли қутқариб қолди, у учинчи
қаватнинг деразасидан туриб бақириб йиғлаб, ўзининг ота оналарини
чақира бошлади. Шундагина милиционерлар эру хотинни, уйдан ҳеч қаерга
чиқмасликни, барибир бунга йўл қўймасликларини айтиб қўйиб юборишди.
Ўзларининг сўзларини эса милиция машинасини уй олдида навбатчилиқда
қолдириш билан исботлашди.
Елена Урлаеванинг сўзларига кўра, у аллақачон белгиланган вақтгача бир
неча кундан буён пикетда иштирок этишга тайёрланган барча ҳуқуқ
ҳимоячилари билан алоқадан ажралган. Уларнинг телефонлари ё узиб
қўйилган, ёки жавоб бермайди. Кейинчалик маълум бўлишича, пикетнинг
потенциал иштирокчилари ёки Елена каби қўрқитилган, ёки ўз уйларида
қамоқда сақланишмоқда.
Яна бир неча йил аввал Ўзбекистон ҳукумати ҳуқуқ ҳимоячилари
ташкиллаштираётган пикетларга "панжа ортидан” қараб келаётганди.
Пикетларни тарқатиш ва унинг иштирокчиларига қарши фитна ташкил қилиш
камдан кам бўлар, расмий идораларнинг олдида шиор кўтариб турган
фуқароларга, одатда ҳуқумат вакиллари алоҳида эътибор ҳам беришмасди.
Сўнгги йилларда вазият ёмон томонга кескин ўзгарди. Бунинг ёрқин
мисоли, ўтган йилнинг кузида ўша ҳуқуқ ҳимоячиларининг пахта
далаларидаги болалар меҳнатини тақиқлашга оид талаблари бўлди.
Шундай қилиб, 5-октябрда ЎХА Жиззахда, 14 октябрда эса Ғаллаорол
туманида пикет ўтказишга уриниб кўрди. Ҳар икки ҳолатда, ҳуқуқ
ҳимоячилари шиорларини ёйишлари билан, милиция томонидан ушланиб, бир
неча соатдан кейингина қўйиб юборилишган.
«Бироқ, шанба куни бўлган ходисани шунчаки ҳеч нарса билан ўлчаб
бўлмайди, - дейди Елена Урлаева. – Илгари бизга бу даражада босим
кўрсатишмаган».
Uznews.net