Орол денгизи қуриши Ўзбекистон ва Қозоғистондаги ҳаётни остин-устун қилиб юборди:Инсонлар саломатлиги ва ҳаёти хавф остига тушди, бутун бошли балиқчилик ва унга боғлиқ соҳалар пароканда бўлди, ишсизлик кучайди.

Мутахассисларга кўра, одамлар орасида ошқозон-ичак, буйрак ва нафас йўллари касалликлари кучайди. Ерларни туз босиб, деҳқончилик ва чорвачилик издан чиқди.

Ўзбекистонлик айрим мутахассислар бир неча йил бурун ҳатто Қорақалпоғистонда болалар ўсиши меъёридан пастлигини ҳам айтишганди.

Минтақа аҳолиси кўпайиб, сувга бўлган эҳтиёж ҳам ортиб бораркан, Амударё ва Сирдарёнинг Орол денгизига етиб бориши, ҳеч бўлмаганда, денгиз бўйида яшаб келган жамоалар ҳаётини асраб қолиш масаласи илк ўринга чиқмоқда.

Минтақалик экологларга кўра, жаҳон бугун Орол денгизи муаммосини унутгандек.

Ўзбекистон тарафидаги асосий, Буюк Орол буткул қуриб битаёзгани айтилмоқда.

Ўзбекистон мутахассислари ҳозирги мавжуд экологик ҳолатни сақлаб қолишнинг ўзи - катта вазифа, дейишади.

Қозоғистон эса денгиз шимолий қисмидаги Кичик Оролни тўлдиришга интилмоқда. Қозоқлар Кичик Оролни аксар Ўзбекистон тарафида қолган ва деярли қуриб битган буюк Оролдан ажратиб, ўртада тўғон қуришди.

Эндиликда Сирдарё суви Буюк Орол ўрнидаги саҳрога сингиб кетмасдан, балки кичик Оролни тўлдира бошлайди. Келаси ярим аср ичида денгизнинг шимолий қисми яна эски соҳилларига қайтиши кутилмоқда.

Лекин бош масала - тобора кўпроқ истеъмол қилинаётган Сирдарё сувининг Оролга мунтазам қуйилиб туришини таъминлаш.

Сирдарё бўйлаб саёҳатимиз айнан дарё тугайдиган ердан - қуриган Орол денгизи бўйларидан бошланади