Ёмонлар яхшидан қоча бошлади.

Энди билдим замонанинг озганин,
Ёмонлар яхшидан қоча бошлади.
Қайтиб баднасллар аслзодадан,
Писанд этмай, тўрга кеча бошлади.

Риё бўлди кўпнинг қилган намози,
Тангри ҳеч биридан бўлмади рози,
Пайғамбар ўрнида ўтирган қози,
Пора учун қўлин оча бошлади.

Шоҳларда қолмади ҳукми адолат,
Бир пул учун муфтий берар ривоят,
Бил, бу ишлар – нишонаи қиёмат,
Золимлар тавбасиз ўта бошлади.

Додхоҳлар турубон, юзин сарғайтиб,
Ким тўрасин топиб, рангин қизартиб,
Золимлар мазлумга, сиртин қабартиб,
Қамчисиндан қонлар соча бошлади.

Мужтаҳид сўзига амал бўлмади,
Мунофиқлар Яратганни билмади,
Сўфилар пиридан таълим олмади,
Дунё учун диндан кеча бошлади.

Бир гуруҳ сўфилар "сўфиман" дейди,
Сўрамай, золимлар таомин ейди,
"Бизни яхши киши десинлар" дейди,
Ҳар эшикда халқа қура бошлади.

Қарига айланди биз кўрган ёшлар,
Оёққа айланди биз кўрган бошлар,
Бемаҳал юк боғлаб энди қардошлар,
Охират азмига кўча бошлади.

Оқил киши ғамда юрагин эзиб,
Дардининг дармонин сўроқлаб кезиб,
Замонанинг фасод бўлганин сезиб,
Фонийдан боқийга кўча бошлади.

Не асл бекларнинг навбати ўтди,
Сохтакорга, қароқчига сўз етди,
Дунёда ким қолиб, муродга етди? –
Муҳаббат чироғи ўча бошлади.

Қози бўлган бир жавобда турмади,
Тунлар меҳнат тортиб, китоб кўрмади,
Шариат йўлинда тўғри юрмади,
Нафс учун иймонсиз ўта бошлади.

Махтумқули айтар: борҳо йўл тани,
Беш кун синамоққа юборди сани,
Сендан бурун ўтган инсонлар қани? -
Ҳар ким навбатинда ўта бошлади.

´´´´´

Оқил улдир, майл этмаса дунёга

Кеч, кўнгил, дунёдан, айлама ҳавас,
Фонийдир, ҳеч кимга поёни бўлмас!
Жон қуши булбулдир, танинг – бир қафас,
Бир кун учар, доим тургони бўлмас.

Бир нечани шоҳлик билан шод этиб,
Шаҳриёр деб, алам ичра ёд этиб,
Ажалнинг дастидан бир кун дод этиб,
Кетдилар бариси, юргони бўлмас.

Инсу жинга шоҳлик этган Сулаймон,
Жамшиду Искандар, қани Нуширвон?
Қани Ҳақ ҳабиби – ул фахри жаҳон?
Кетди бари, ҳаргиз гумони бўлмас.

Қолмади Дороинг, на Шаҳриёринг,
Қани ул Гулчеҳра, сиймин узоринг?
Қани шоҳсуворинг, заррин Ҳисоринг,
Ҳеч бирининг ному нишони бўлмас.

Неча мурсал кечди, неча минг набий,
Неча болиғ кечди, неча минг сабий,
Ҳосил бўлиб ҳар бирининг матлаби,
Фоний ичра боқий қолгони бўлмас.

Кимни ғаний қилди, кимларни ҳаллож,
Йўқсилни бойларга айлади муҳтож,
Келса, ажал боди, бўлар ноилож,
Кетгусидир, яхши-ёмони бўлмас.

Молу дунё бериб, неча минг ғани,
Лаълу жавоҳирдан бўлиб маскани,
Кетди, қўйиб қасру кўшку айвонни,
Боргандан сўнг, қайтиб келгони бўлмас.

Дунёга келганнинг бари йўқ бўлар,
Ғофил одам билмасликдан алданар,
Йиққанинг бариси дунёда қолар,
Ҳеч бир одам олиб боргони бўлмас.

Қомати сарвдек нозик баданлар,
Зебу занахдонли ғунча даҳанлар,
Гул юзли парилар, сиймин зақанлар,
Оламда шод бўлиб кулгони бўлмас.

Йўқ вафоси, дўстлар, фоний дунёнинг,
Ўлгунча тарк этма хайру эҳсонинг,
Боргач, сўнг келмоққа йўқдир имконинг,
Инон, бу сўзларнинг ёлғони бўлмас!

Оқил улдир, майл этмаса дунёга
Сидқ ила сиғинса қодир Аллоҳга,
Махтумқули, бир сурати зебога
Боқмагил, уларнинг поёни бўлмас!..

Махтумқули,
Туркманчадан Мирзо КЕНЖАБЕК уйғунлаштирган