9 июн
куни Олмаотада ҳибсга олинган 45 ўзбекистонлик қочқиндан 20 нафари озод
этилган бўлса-да¸ қолган тутқунлар тақдири савол остида қолмоқда.
Ҳозирда қозоқ махсус хизматлари томонидан сўроқ қилинаëтган бу қочқинлар
Ўзбекистонга берилиши мумкин.
11
ёшли Абдулворис 9 июн куни Олмаотада қўлга олинган элликка яқин ўзбек
қочқинларидан бирининг фарзанди. Озодлик мухбири бу болакайни бугун
БМТнинг қочқинлар иши бўйича Олмаота ваколатхонаси биноси олдида онаси
билан бирга Олмаота Ички ишлар департаменти вақтинча сақлаш тергов
изоляторида отаси каби ҳибсда сақланаётган ўнлаб ўзбек қочқинлари учун
егулик олиб келган ўзбек аёллари ва фарзандлари қаторида учратди.
Оталари
озод қилиниши кутаëтган қочқин болалар.
Абдулвориснинг
отасини тонгги соат 6 ларда уйидан қозоқ ҳуқуқ-тартибот органлари
ходимлари олиб кетганлар. Болакай шундан бери на унинг онаси, на ўзи
отасини кўрмаганларини айтади.
- Биз дадамнинг йўқлигидан
қийналиб қоламиз. Бизга ким қарайди? Қамаб қўйишибди, нимага қамашади?
Бизлар қийналаяпмиз бу ерда. Дадамни чиқариб беринглар, бизлар ҳам
қийналамиз, иккита укам бор. Улар қийналишаяпти, улар дадасиз уйда
йиғлаяптилар, дейди ўзбек қочқинларидан бирининг фарзанди.
7 ёшли
Абдуллоҳ ҳам онаси билан бирга тергов ҳибсхонасида сақланаётган
отасининг ҳолидан хабар олиш умидида келган.
8 яшар суҳбатдошимиз Аббос журналистларни кўргач,
унинг отаси ҳам кеча қўлга олинган ўзбек қочқинлари каби айни пайтда
Олмаота шаҳар ички ишлар департаментининг тергов ҳибсхонасида
сақланаётганини айта туриб, уни озод қилиш учун ёрдам беришларини сўрай
бошлади.
- Қозоғистон республикаси дадамни қўйиб юборишга ёрдам
берсин. Икки кун бўлди дадамни кўрмаганимга. Ёрдам беринглар дадамни
қутқаришга, дея мурожаат қилди журналистларга 8 яшар болакай.
Норозиликка
чиққан ўзбек қочқинларидан бири.
Бугун эрталабки соат 10
ларда БМТ нинг қочқинлар иши бўйича Олмаота ваколатхонаси олдида
йиғилган 15 га яқин ўзбек қочқин аёллари 9 июн куни қозоқ ҳуқуқ-тартибот
органлари томонидан олиб кетилган элликка яқин қочқиннинг қарийб ярми
уйга қайтиб келмаганини айтдилар.
Ўзбек қочқин аёлларидан бири
кеча қозоқ ҳуқуқ-тартибот органи ҳодимлари ўзбек қочқин эркакларини
аввал Олмаота шаҳар миграция департаменти, сўнг ички ишлар
департаментига олиб кетишганини, шундан бери ҳеч бир расмий қўлга
олинган ўзбек қочқинларининг қаерда эканини айтмаётганини таъкидлаб
ўтди.
Суҳбатдошимиз кеча Олмаота шаҳар ички ишлар департаменти
ходимлари билан бўлиб ўтган суҳбатни айтиб берди.
- "Биз
айтамиз, ҳозир суратга туширгани кетаяпмиз”, деди, "отпечатка оламиз
қўлидан”, деди, "бўлди, кейин уйга қўйиб юборамиз”, дейишди биттаси.
Биттаси айтдики: "Ё мана шу ерга қайтариб олиб келамиз, сен переживать
қилма, кетавер”, деди. Шу билан мен ўн икки яримда мен уларнинг гапига
ишониб, уйга кетдим. Чунки чақалоғим бор мениям, дейди ўзбек қочқин
аёли.
Унинг айтишича, қозоқ ҳуқуқ-тартибот органлари, қўлга
олинган ўзбек қочқинларини кечга яқин уйга қўйиб юборишни ваъда қилган.
Аммо бугун ҳам ҳибсда сақлаётган қочқинлардан дарак бўлмагани туфайли
уларнинг рафиқалари фарзандлари билан бирга Олмаота шаҳар ички ишлар
департаментига мурожаат қилишга мажбур бўлишди.
Ўзбек аёллари
ҳибсда сақланаётган эрлари учун егулик, ичимлик суви тайёрлаб, ички
ишлар департаменти тараф пиёда йўл олдилар. Аммо департаментга
етар-етмас, 15 га яқин аёл, ёш болалар ва улар билан бирга бўлган
журналистлар йўлини полиция ҳодимлари тўсиб, департамент биносига
киришларига изн беришмади.
Ўзбек қочқин аёлларининг йиғиси ва
илтимосларига қарамай, қозоқ полицияси ҳодимлари раҳбарият келмагунича,
ўзбек қочқин аёлларини ички ишлар департаменти биноси тараф юришларига
йўл қўймаслигини маълум қилди.
У Ички ишлар
департаменти тергов ҳибсхонасида сақланаётган ўзбек қочқинлари
Ўзбекистон Ички ишлар вазирлиги ва Бош прокуратураси томонидан келиб
тушган сўров асосида Қозоғистон ҳуқуқ-тартибот органлари ҳодимлари
томонидан қўлга олингани ва уларнинг айби исботлангудай бўлса, улар
Ўзбекистонга экстрадиция қилиниши мумкинлигини таъкидлаб ўтди.
-
Айни пайтда улар экстрадиция мақсадида ҳибсга олинган бўлишлари ва
мамлакатдан бадарға қилинишлари мумкин, деди прокурор ўринбосари.
Айтиш
жоизки, Озодлик мухбири билан суҳбатда бўлган Қозоғистон ҳуқуқ-тартибот
органлари ходимларидан бири аслида ўзбек қочқинларини Олмаота шаҳар
Ички ишлар департаменти ёки Миграция полицияси ходимлари эмас, балки
Қозоғистон махфий хизмати ходимлари Ўзбекистон талаби асосида қўлга
олганлари ва ўзбек томони қочқинларни тақиқланган диний ташкилотларга
аъзоликда айблагани ҳақида айтиб ўтди.
